Boyhood (2014)

 

Η ταινία αυτή άρχισε να γυρίζεται την προηγούμενη δεκαετία, συγκεκριμένα τον Μάιο του 2002 και ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2013. Πρόκειται, δηλαδή, για ένα έργο που γυρίστηκε μέσα σε διάστημα 12 χρόνων. Για να είμαστε ακριβείς τα γυρίσματα έγιναν σε 45 μέρες μέσα στα 12 αυτά χρόνια. Σαν εγχείρημα λοιπόν, δεν είναι μόνο πρωτότυπο, αλλά και μεγαλειώδες. Πρώτα απ’όλα τα συμβόλαια εκεί έχουν διάρκεια 7 χρόνων που σημαίνει, ότι ακόμα και στο κομμάτι της παραγωγής θα ήταν επίφοβο να γίνει ένα τέτοιο project. Επιπλέον ποιος εγγυάται, ότι κάποιος δεν θα αποχωρήσει από το project, ότι δεν θα πάθει ατύχημα και χίλια μύρια άλλα; Εν ολίγοις, ήταν πολύ αισιόδοξο εγχείρημα και χαίρομαι πάρα πολύ που τελικά ολοκληρώθηκε και το αποτέλεσμα ήταν αυτό το αριστούργημα Πρώτη φορά το είδα λίγες μέρες μετά την κυκλοφορία του στις κινηματογραφικές αίθουσες και δεύτερη φορά τώρα. Δεν νομίζω πως έχω ξανανιώσει τέτοιο δέος για μια ταινία...

Στο Τέξας των Η.Π.Α. ζει μια ιδιαίτερη οικογένεια. Οι δύο χωρισμένοι γονείς, ο Mason (Ethan Hawke) και η Olivia (Patricia Arquette) έχουν αποφασίσει, ότι θα διατηρούν φιλικές σχέσεις ώστε να μεγαλώσουν τα δύο μικρά τους παιδιά, την Samantha (Lorelei Linklater) και τον Mason Jr. (Ellar Coltrane) από κοινού μέσα στο καλύτερο δυνατό περιβάλλον. Όπως, όμως φαίνεται, στην αρχή τουλάχιστον, το βάρος των ευθυνών έχει πέσει αποκλειστικά και μόνο στην μητέρα, η οποία παράλληλα εργάζεται και προσπαθεί να έχει και προσωπική ζωή. Παρακολουθούμε, λοιπόν το χρονικό αυτής της ιδιαίτερης οικογένειας από την οπτική του Mason, από τα χρόνια του δημοτικού, μέχρι και το πανεπιστήμιο. Ο πατέρας των παιδιών παρουσιάζεται για πρώτη φορά, όταν τα επισκέπτεται μετά από ένα διάστημα πολλών μηνών. Πρόκειται για έναν επίδοξο μουσικό, που πιο πολύ συμπεριφέρεται σαν έφηβος, παρά σαν ενήλικος. Αντιθέτως, η μητέρα αποφασίζει πως για το καλό το δικό της, αλλά και των παιδιών της, θα χρειαστεί να γυρίσει στο πανεπιστήμιο, να ολοκληρώσει τις σπουδές της και να βρει μια καλύτερη δουλειά, που θα την ικανοποιεί και σε πνευματικό επίπεδο. Βλέπουμε εμμέσως και την σχέση των δύο σχεδόν απολύτως διαφορετικών γονιών, σε μια προσπάθεια να είναι παρόντες για τα παιδιά τους. Γυρνώντας στην βασική πλοκή της ταινίας, ακολουθούμε τον Mason Jr, ο οποίος μεγαλώνει δεχόμενος επιρροές από διάφορα άτομα και καταστάσεις, ανάλογα και με το στάδιο της ζωής στο οποίο βρίσκεται. Τις εντονότερες επιρροές τις δέχεται φυσικά από τα ίδια τα μέλη της οικογενείας του που μεγαλώνουν και αλλάζουν επηρεαζόμενα από τους ίδιους παράγοντες, παράλληλα με τον Mason. Ξεδιπλώνεται μπροστά μας κυριολεκτικά μια ολόκληρη ζωή 12 χρόνων, κάτι που όπως θα συνειδητοποιήσετε σοκάρει και συγκινεί βαθύτατα.

Ο Richard Linklater έχει αποδείξει επανειλημμένα, ότι είναι ένας φοβερός, άκρως εμπνευσμένος σεναριογράφος και σκηνοθέτης. Το εκπληκτικό με τον συγκεκριμένο είναι, ότι από την μια κάνει ταινίες σαν αυτή εδώ και την τριλογία Before και από την άλλη κάνει ταινίες σαν το "The School of Rock", "Bernie" και ντοκιμαντέρ. Μ’αρέσει που δεν θέτει όρια στην δημιουργικότητά του και γι’αυτό θεωρώ, ότι και οι δραματικές του ταινίες είναι κορυφαίες. Εδώ αναλαμβάνει και τη σκηνοθεσία και το σενάριο, και βρίσκεται υποψήφιος για όσκαρ και στις δύο αυτές κατηγορίες, αλλά και στην κατηγορία της καλύτερης ταινίας, σε ρόλο παραγωγού. Στο σεναριακό κομμάτι έγινε εκπληκτική δουλειά. Βλέπουμε τους χαρακτήρες χωρίς μάσκες, τρομακτικά αληθινούς. Ο ένας επηρεάζεται καθοριστικά από τους άλλους και όλοι μαζί επηρεάζουν την κοινή πορεία που χαράζουν. Τα διαλογικά κομμάτια, πέραν του ότι είναι συγκλονιστικά, σε συγκινούν τόσο βαθιά και σε στιγματίζουν. Προσωπικά, αυτό το έργο με άλλαξε και με έκανε να δω κάποια πράγματα διαφορετικά. Μην με ρωτήσετε, αν αυτό είναι καλό ή κακό, δεν ξέρω ακόμα. Όλη η ταινία λοιπόν  βασίζεται αποκλειστικά και μόνο στο σενάριο (και τις ερμηνείες), το οποίο με την σειρά του παρουσιάζει μόνο ανθρώπινες σχέσεις και ένα αγοράκι να μεγαλώνει και να αλλάζει. Δεν ξέρω γιατί συγκλονίστηκα τόσο πολύ με την ιδέα αυτή, αλλά αν το καλοσκεφτείτε είναι πολύ τρομακτικό να βλέπεις την ζωή να περνά. Ειδικά, όταν συμβαίνει στην πραγματικότητα, δηλαδή βλέπεις έναν άνθρωπο να μεγαλώνει πραγματικά, δεν παίζουν διαφορετικοί ηθοποιοί ανάλογα με την ηλικία του χαρακτήρα. Αυτός είναι και ο λόγος που εγώ και τόσοι άλλοι ταυτιστήκαμε απίστευτα.

Το σκηνοθετικό κομμάτι είναι ένας θρίαμβος, και εξαιτίας των όσων ανέφερα παραπάνω, αλλά και επειδή η ταινία στα τεχνικά μέρη είναι εκπληκτική. Σκεφτείτε πόση οργάνωση και προετοιμασία θα χρειάστηκε από τον ίδιο, για την πραγματοποίηση όλου αυτού. Πολύ ωραία πλάνα, υπέροχες σκηνές που σε καθηλώνουν και απίστευτη ροή, είναι λίγα μόνο από τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν το «Boyhood». Σε αυτό βέβαια, συμβάλει και η φωτογραφία των Lee Daniel και Shane F. Kelly, η οποία ειδικά στην τελευταία σκηνή είναι αποσβολωτική.  Ωστόσο, αυτό που με εκπλήσσει περισσότερο είναι η δουλειά που έγινε στο μοντάζ. Σκεφτείτε, ότι η Sandra Adair (η μοντέρ) είχε στα χέρια της υλικό 45 ημερών, που γυρίστηκε μέσα σε ένα διάστημα 12 χρόνων. Σκοπός της ήταν να συνδέσει και να συναρμολογήσει το υπέροχο αυτό παζλ, κάτι που κατάφερε και με το παραπάνω, γιατί όπως επανέλαβα η ταινία κυριολεκτικά ρέει, δεν κολλάει, δεν κάνει κοιλιά πουθενά και διατηρεί ένα σταθερό ρυθμό σε όλη της την διάρκεια (σε αυτό συμβάλλει και η σκηνοθεσία). Τα πάντα οδηγούν στην ενηλικίωση, αλλά σημασία έχει το ταξίδι προς τα εκεί, γι’αυτό και παρουσιάζεται τόσο όμορφα και συγκινητικά η παιδική ηλικία αυτού του παιδιού. Εξάλλου, γι'αυτό βρίσκεται υποψήφια στην κατηγορία καλύτερου μοντάζ. Και ολοκληρώνω με τα τεχνικά μέρη της ταινίας, υπογραμμίζοντας το πόσο μου άρεσε η μουσική επένδυση!

Και περνώ στο κομμάτι των ερμηνειών. Γενικότερα, όλοι οι ηθοποιοί που πέρασαν από την ταινία, είτε είχαν μικρό, είτε μεγάλο ρόλο έπαιζαν καλά. Θα επικεντρωθώ στις τέσσερις βασικές ερμηνείες της Lorelei Linklater, της Patricia Arquette, του Ellar Coltrane και του Ethan Hawke. Η πρώτη είναι η πραγματική κόρη του σκηνοθέτη και η κινηματογραφική κόρη του ζεύγους Arquette – Hawke. Πιστεύω, ότι ήταν πολύ καλή, όπως και ο Ellar Coltrane. Ωστόσο, θεωρώ, ότι τα δύο αυτά παιδιά έπαιζαν τους εαυτούς τους, έχοντας απλώς διαφορετικό όνομα, ειδικά, όταν βρίσκονταν σε πιο μικρή ηλικία. Μεγάλωναν παράλληλα με τους χαρακτήρες τους και γι’αυτό πιστεύω, ότι μοιράζονταν και αρκετά κοινά στοιχεία. Παράλληλα ήταν υψίστης σημασίας η σχέση τους με τους κινηματογραφικούς τους γονείς. Οι τέσσερις αυτοί ηθοποιοί ήταν όντως μέλη μιας (κινηματογραφικής) οικογένειας, γι’αυτό και είχαν τέτοια χημεία μεταξύ τους, γιατί κυριολεκτικά μεγάλωναν όλοι μαζί και είχαν αναπτύξει μια ιδιαίτερη οικειότητα. Μου φάνηκε πολύ ρεαλιστικό το παίξιμο και των τεσσάρων, ίσως γιατί μπορούσαν να ταυτιστούν απόλυτα με τους χαρακτήρες τους και μπορούσαν να φανταστούν τον εαυτό τους στην θέση τους, γι’αυτό και μοιάζουν τόσο αληθινές οι ερμηνείες (κυρίως των γονιών). Μ’άρεσε πάρα πολύ ο Hawke, ο οποίος εδώ δίνει την καλύτερη ερμηνεία της καριέρας του. Ο χαρακτήρας του παρουσιάζει  μια εξέλιξη, βαθύτατα συναισθηματική και αυτό το περνά και στον θεατή. Αυτή, όμως που κλέβει την παράσταση είναι η Patricia Arquette, στον ρόλο της αποπροσανατολισμένης και χαμένης Olivia, που αποφασίζει να πάρει την ζωή της στα χέρια της. Πρόκειται για μια εξαιρετικά δυνατή ερμηνεία, βαθύτατα αληθινή και με μπόλικη ένταση. Η προσέγγισή της είναι εκπληκτικά ώριμη και επαγγελματική, και παραδέχομαι, ότι δεν το περίμενα από την συγκεκριμένη. Ειδικά η τελευταία σκηνή στην οποία εμφανίζεται με σόκαρε. Σαφώς και θα φύγει με το όσκαρ στην κατηγορία του β’ γυναικείου ρόλου, γιατί πραγματικά το αξίζει!

Συνοψίζοντας: το «Boyhood» είναι ένα έπος! Η σκηνοθεσία και το σενάριο του Richard Linklater είναι κορυφή. Εξαιρετικά πρωτότυπο και παράτολμο εγχείρημα, το οποίο όμως είχε ως αποτέλεσμα το εκπληκτικό αυτό έργο. Σίγουρα είναι μια από τις καλύτερες ταινίες που έχω δει... Αν και δεν είναι η αγαπημένη μου από το 2014, θεωρώ, ότι στις δύο μεγάλες κατηγορίες (Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας) είναι από τα φαβορί, και απολύτως δικαιολογημένα. Έχει γίνει εξαιρετική δουλειά σε όλους τους τομείς, ξεχωρίζω, όμως την φοβερή ερμηνεία της Patricia Arquette, η οποία κρατά τα όσκαρ ήδη στα χέρια της! Αυτήν την ταινία πρέπει να την δείτε όλοι, γιατί ειλικρινά θα σας αλλάξει την ζωή. Με προβλημάτισε και με συγκίνησε βαθύτατα, γι’αυτό και μέχρι στιγμής την έχω δει δύο φορές. Πρόκειται για λαμπρό παράδειγμα κινηματογραφικού επιτεύγματος, απλώς φροντίστε να έχετε τον χρόνο και την ανάλογη ψυχολογική διάθεση να το δείτε.




Πηνελόπη Χούνδρη




IMDb: http://www.imdb.com/title/tt1065073/?ref_=ttqt_qt_tt
Facebook: https://www.facebook.com/tainiodifis
To trailer "Boyhood":